Page 25 - RIMD_2012_3
P. 25
Revue de l’Institut du Monde et du Développement | 25
Il importe de souligner, s’agissant de l’autonomie financière des collectivités
territoriales, que ces dernières ont le droit de fixer le niveau des revenus et
dépenses et d’organiser leur propre politique financière. L’autonomie est plus
grande lorsque, dans la structure des revenus d’une collectivité territoriale, le
pourcentage des revenus propres est plus important ; elle est plus faible quand
la part des subventions avec affectation dans le financement des missions
d’une collectivité territoriale est plus conséquente.
5
Le Tribunal constitutionnel polonais a constaté que l’autonomie financière
des collectivités territoriales repose essentiellement sur les revenus qui leur
permettent de réaliser leurs missions, la liberté de dépenser (compte tenu des
prescriptions légales) et les garanties formelles et de procédure assurées dans
6
ce domaine (K 40/97) . L’autonomie financière des collectivités territoriales
n’a pas un caractère absolu, mais bénéficie de la protection juridictionnelle (K
8/95, K1/96, K13/97, K12/98). Le Tribunal constitutionnel lie l’autonomie
financière des collectivités territoriales aux revenus mentionnés à l’article 167
7
de la Constitution .
ty konstytucyjne, [w:] Konstytucja jako źródło prawa finansowego i podatkowego, s.
335 ; W. Miemiec: Europejska Karta Samorządu Terytorialnego jako zespół gwarancji
zabezpieczających samodzielność finansową gmin, Samorząd Terytorialny 1997; E.
Kornberger – Sokołowska: Decentralizacja finansów publicznych a samodzielność finan-
sowa jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2001; A. Babczuk: Kierunek
ewolucji samodzielności finansowej samorządu lokalnego w Polsce, Finanse Komunalne
2009, Nr 6; E. Berezowska: Decentralizacja systemu finansów publicznych w Polsce –
dokonania i potrzeby, Finanse Komunalne 2010, Nr 1-2, s. 40 i n.; P. Galiński : Analiza
samodzielności budżetowej j.s.t. w latach 2000-2010, Finanse Komunalne 2011, Nr 6,
s. 20 i n.
5 K. Sawicka : Konstytucyjne gwarancje praw podmiotowych samorządu terytorialneg w
zakresie gospodarki finansowej (wybrane problemy), (w:) Konstytucyjne uwarunkowania
tworzenia i stosowania prawa finansowego i podatkowego, red. P. J. Lewkowicz, J.
Stankiewicz, Temida 2, Białystok 2010, s. 325 i n.; tamże : M. Ofiarska, Z. Ofiarski:
Wyznaczanie i ochrona granic samodzielności, w tyrn finansowej, jednostek samorządu
terytorialnego - wybrane aspekty konstytucyjne, s. 334 i n.; tamże : J. Glumińska-Pawlic :
Konstytucyjne gwarancje a ustawowe ograniczenia samodzielności finansowej gmin, s.
347 i n.; tamże: A. Niezgoda : Konstytucyjne uwarunkowania władztwa daninowego
jednostek samorządu terytorialnego, s. 360 i n. tamże: J. M. Salachna: Konstytucyjne
uwarunkowania samodzielności finansowej samorządu terytorialnego w aspekcie
decyzyjnym (zarządczym), s. 371 i n.
6 Les symboles entre parenthèses se réfèrent aux numéros de rôle des affaires au Tribunal
constitutionnel.
7 L’article 167 de la Constitution dispose : « 1. La participation à la répartition des
recettes publiques est garantie aux collectivités territoriales proportionnellement aux
missions qui leur appartiennent. | 2. Les revenus propres, les subventions générales et les
dotations du budget de l'État à affectation spéciale constituent les ressources des
collectivités territoriales. | 3. Les sources de revenus des collectivités territoriales sont
définies par la loi. | 4. Les changements dans le domaine des missions et des attributions
des collectivités territoriales entraînent des modifications dans la répartition des recettes
publiques. »
RIMD – n o 3 – 2012
Il importe de souligner, s’agissant de l’autonomie financière des collectivités
territoriales, que ces dernières ont le droit de fixer le niveau des revenus et
dépenses et d’organiser leur propre politique financière. L’autonomie est plus
grande lorsque, dans la structure des revenus d’une collectivité territoriale, le
pourcentage des revenus propres est plus important ; elle est plus faible quand
la part des subventions avec affectation dans le financement des missions
d’une collectivité territoriale est plus conséquente.
5
Le Tribunal constitutionnel polonais a constaté que l’autonomie financière
des collectivités territoriales repose essentiellement sur les revenus qui leur
permettent de réaliser leurs missions, la liberté de dépenser (compte tenu des
prescriptions légales) et les garanties formelles et de procédure assurées dans
6
ce domaine (K 40/97) . L’autonomie financière des collectivités territoriales
n’a pas un caractère absolu, mais bénéficie de la protection juridictionnelle (K
8/95, K1/96, K13/97, K12/98). Le Tribunal constitutionnel lie l’autonomie
financière des collectivités territoriales aux revenus mentionnés à l’article 167
7
de la Constitution .
ty konstytucyjne, [w:] Konstytucja jako źródło prawa finansowego i podatkowego, s.
335 ; W. Miemiec: Europejska Karta Samorządu Terytorialnego jako zespół gwarancji
zabezpieczających samodzielność finansową gmin, Samorząd Terytorialny 1997; E.
Kornberger – Sokołowska: Decentralizacja finansów publicznych a samodzielność finan-
sowa jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2001; A. Babczuk: Kierunek
ewolucji samodzielności finansowej samorządu lokalnego w Polsce, Finanse Komunalne
2009, Nr 6; E. Berezowska: Decentralizacja systemu finansów publicznych w Polsce –
dokonania i potrzeby, Finanse Komunalne 2010, Nr 1-2, s. 40 i n.; P. Galiński : Analiza
samodzielności budżetowej j.s.t. w latach 2000-2010, Finanse Komunalne 2011, Nr 6,
s. 20 i n.
5 K. Sawicka : Konstytucyjne gwarancje praw podmiotowych samorządu terytorialneg w
zakresie gospodarki finansowej (wybrane problemy), (w:) Konstytucyjne uwarunkowania
tworzenia i stosowania prawa finansowego i podatkowego, red. P. J. Lewkowicz, J.
Stankiewicz, Temida 2, Białystok 2010, s. 325 i n.; tamże : M. Ofiarska, Z. Ofiarski:
Wyznaczanie i ochrona granic samodzielności, w tyrn finansowej, jednostek samorządu
terytorialnego - wybrane aspekty konstytucyjne, s. 334 i n.; tamże : J. Glumińska-Pawlic :
Konstytucyjne gwarancje a ustawowe ograniczenia samodzielności finansowej gmin, s.
347 i n.; tamże: A. Niezgoda : Konstytucyjne uwarunkowania władztwa daninowego
jednostek samorządu terytorialnego, s. 360 i n. tamże: J. M. Salachna: Konstytucyjne
uwarunkowania samodzielności finansowej samorządu terytorialnego w aspekcie
decyzyjnym (zarządczym), s. 371 i n.
6 Les symboles entre parenthèses se réfèrent aux numéros de rôle des affaires au Tribunal
constitutionnel.
7 L’article 167 de la Constitution dispose : « 1. La participation à la répartition des
recettes publiques est garantie aux collectivités territoriales proportionnellement aux
missions qui leur appartiennent. | 2. Les revenus propres, les subventions générales et les
dotations du budget de l'État à affectation spéciale constituent les ressources des
collectivités territoriales. | 3. Les sources de revenus des collectivités territoriales sont
définies par la loi. | 4. Les changements dans le domaine des missions et des attributions
des collectivités territoriales entraînent des modifications dans la répartition des recettes
publiques. »
RIMD – n o 3 – 2012
